قدس آنلاین-درباره شایعه گفته‌اند، نوشته و یا گفته‌ای است بی‌پایه و اساس، بی‌دلیل و مدرک و ترکیبی از چیزهایی که هم حقیقت دارند و هم ندارند و به سرعت بین مردم پخش می‌شوند.

مدیر سایت شایعات که نمی‌خواهد نامی از ایشان یا همفکرانش بیاید، حالا دوسالی می‌شود کارشان شده است پیگیری شایعات و به اشتراک گذاری آن‌ها در سایت و کانالی که بیش از ۱۰۰ هزار عضو دارد و در دیگر فضاهای مجازی او درپاسخ به این پرسش که چه شد سراغ موضوع شایعات رفتید، می‌گوید: من و تعدادی از دوستانم با فراگیر شدن رسانه‌های عمومی متوجه این ماجرا شدیم که گاهی شاهد انتقال خبرها و اطلاعات اشتباهی در بین مردم هستیم. به عبارت دیگر دیدیم فضای مجازی فضای رهایی است که هر فردی با هر هدف و هر نیتی می‌تواند مطلبی درست یا نادرست را با دیگران به اشتراک بگذارد.

وی افزود: در این بین با نزدیکان و دوستانی رو به رو بودیم که درباره برخی از این اخبار و اطلاعات منتشر شده، پرسش‌هایی برای آن‌ها پیش آمده بود و ما سعی می‌کردیم به سهم خودمان این شبهات و شایعات را بررسی کنیم و نتیجه آن را به اطرافیان و یا دوستان بگوییم و پس از مدتی متوجه شدیم که حجم زیادی از شایعات را پاسخ دادیم و به این نتیجه رسیدیم که زحمتی که می‌کشیم هدر می‌رود؛ چون جایی ثبت نمی‌شود، با این فکر ابتدا به شکل یک وبلاگ کار را شروع کردیم و بعدها با بیشتر شدن کار و فراگیرتر شدن رسانه‌ها به سمت ایجاد یک سایت و حضور در شبکه‌های اجتماعی رفتیم و در حال حاضر حدود چهار نفر هستیم که سایت شایعات و کانال‌های مربوط به آن را با بیش از چندین هزار عضو اداره می‌کنیم.

وی در پاسخ به این پرسش که با آمدن شبکه‌های اجتماعی شایعات بیشتر شده است یا بیشتر دیده می‌شوند نیز می‌گوید:شایعات همیشه وجود داشته‌اند، زمانی به صورت شفاهی و زمانی به صورت مکتوب، اما در دوره ما ابزاری به نام رسانه و شبکه‌های اجتماعی سبب شده است تا به شایعات دامن زده شود؛ یعنی دو موضوع وجود دارد، اول اینکه ابزاری ساخته شد که حجم بیشتری از شایعات جابه‌جا شود و دوم اینکه این ابزار وسوسه ایجاد شایعات در بین مردم شد؛ یعنی بعضی از افراد که در گذشته تمایلی به ایجاد شایعه نداشتند، با فراگیر شدن این امکانات به سمت شایعه سازی رفته‌اند.

مدیر سایت شایعات درباره بستر شکل گیری شایعات نیز می‌گوید: آنچه مشخص است و ما به طور تجربی به آن رسیده‌ایم، این است که ما در هر اجتماعی افرادی را داریم که از ساختن شایعه لذت می‌برند. غیر از این موضوع افرادی هستند که شایعات را در جهت منافع خود به کار می‌برند که این مقاصد می‌توانند اشکال مختلف سیاسی، اجتماعی، مذهبی و... داشته باشند و در این میان عده‌ای هم دانسته و یا نادانسته شایعات را می‌سازند و یا آن را بازنشر می‌دهند.

 وی درباره تفاوت نوع شایعه‌های ایجاد شده در کشورمان با دیگر کشورها نیز می‌گوید: اصولاً بخشی از شایعاتی که در کشور وجود دارد، شایعاتی مربوط به دیگر کشورها است که یا بومی‌سازی شده و یا به همان شکل اصلی در کشور پخش می‌شود، اما نکته مهم در این میان این است که در کشورهای دیگر برای مثال در کشوری مثل آمریکا شایعات بیشتر در حوزه شایعات تفننی و علمی است که در مردم هراس ایجاد کنند، اما در شایعه سازی‌ها در داخل کشور جریانی را احساس می‌کنیم که با نیت و هدف مشخصی ساخته می‌شوند؛ مثلاً خیلی از شایعات مسائل دینی را نشانه رفته‌اند و البته در کنار این مورد بسیاری از شایعات درباره مسائل اجتماعی و سیاسی شکل گرفته است که به نظرم پایه‌های اعتقادی مردم را نشانه رفته‌اند و نظامی را که مردم در آن زندگی می‌کنند تا بتوانند یأس و ناامیدی را نسبت به شرایط اجتماعی بر مردم حاکم کنند و به سخن دیگر شایعات در کشور ما به یک ابزار جنگی تبدیل شده‌اند برای تحریک توده‌ها و مقابله با اعتقادهای مردم.

 وی در باره اینکه چگونه می‌شود به سایت شما و کاری که انجام می‌دهید، اعتماد داشت نیز می‌گوید: از ابتدا با خودمان قرار گذاشتیم که اصولاً کسی قرار نیست به ما اعتماد کند. گفتیم ما مستندات و دلایل خود را در باره اشتباه بودن یک شایعه با دیگران در میان می‌گذاریم و این را در اختیار مخاطب قرار می‌دهیم تا صحت و سقم آن را بررسی کند و به برداشت درست خود برسد. کار ما در این میان دادن اطلاعات درست درباره یک خبر به مردم است، ما مخاطب را عادت داده‌ایم به بررسی و چک کردن اطلاعات و با این کار به دنبال آن بوده‌ایم که سواد مجازی مخاطب هم بالاتر برود و اهل جست و جو و تحقیق باشد.

مدیر سایت شایعات در پایان تأیید می‌کند: ما که فرصت استفاده از شبکه‌های اجتماعی را در اختیار داریم، باید اولاً مراقب باشیم که اطلاعات غیرمستند را بازنشر نکنیم و منتشر نکنیم و نکته دوم اینکه مراقب باشیم که برخی از مطالب را اگر چه به عنوان شوخی منتشر می‌کنیم، اما ممکن است برای بخشی از اجتماع و یا افراد تبعاتی در پی داشته باشد و بکوشیم سواد رسانه‌ای خود را بالا ببریم و هر چیزی را که می‌شنویم، حتی اگر خوشایند و پسند ما باشند، بدون تحقیق نپذیریم.